Fakty o USA 

Prawa Imigrantów w USA ... 

Przybywając do Stanów Zjednoczonych aby podjąć tymczasowo pracę lub studia gdyby wystąpiły jakies problemy, powinni Państwo pamiętać o swoich prawach i możliwości uzyskania pomocy.

Mają Państwo prawo:
• być sprawiedliwie traktowani i godziwie wynagrodzeni;
• nie być przetrzymywanymi w pracy wbrew własnej woli;
• zachować własny paszport i inne dokumenty tożsamości;
• złożyć doniesienie o wykorzystywaniu lub nadużyciach bez obawy odwetu;
• zwrócić się z prośbą o pomoc do związków zawodowych, organizacji zajmujących się prawami imigrantów i prawem pracy oraz innych organizacji;
• dochodzić sprawiedliwości w sądach amerykańskich.

Przypadki złego traktowania lub łamania praw można zgłaszać dzwoniąc na podane bezpłatne numery:

1-888-373-7888 -- Krajowe Centrum Informacji nt. Handlu Ludźmi – bezpłatna, czynna całą dobę gorąca linia, prowadzona przez organizację pozarządową.

1-888-428-7581 -- Linia Interwencyjna Grupy Zadaniowej ds. Handlu Ludźmi i Wykorzystywania Pracowników - prowadzona przez amerykański Departament Sprawiedliwości, czynna od poniedziałku do piątku w godzinach 9:00 – 17:00 czasu wschodnioamerykańskiego.

911 -- W przypadku bezpośredniego zagrożenia należy dzwonić pod numer interwencyjny.


Aby lepiej zadbać o swoje bezpieczeństwo, należy:
• przechowywać paszport w bezpiecznym, łatwo dostępnym miejscu;
• pozostawić kserokopię paszportu, wizy i umowy o pracę u członków rodziny lub przyjaciół w kraju;
• zawsze mieć przy sobie numer telefonu ambasady swojego kraju;
• zachować tę broszurę, by w razie potrzeby skorzystać z niej w USA;
• notować ilość przepracowanych dni i godzin oraz wysokość i datę otrzymanej wypłaty.

Istnieje wiele praw, które chronią Panią/Pana bez względu na status wizowy. Jeśli któreś z tych praw zostanie pogwałcone, może Pani/Pan zgłosić to organom ścigania. W większości przypadków można wnieść sprawę do sądu w celu pokrycia poniesionych strat, nie obawiając się ukarania.

1. Prawo ochrony przed zemstą
• Pracodawca nie ma prawa próbować ukarać Panią/Pana, na przykład grożąc, że zgłosi do urzędu imigracyjnego czy na policję, Pani/Pana wysiłki, by dochodzić swoich praw! Gdyby pracodawca kiedykolwiek groził Pani/Panu, należy natychmiast zwrócić się o pomoc. Najważniejsze jest Pani/Pana bezpieczeństwo.

2. Prawo do wynagrodzenia
• Ma Pani/Pan prawo do zapłaty za wykonaną pracę, tak samo jak pracownicy amerykańscy.
• Ma Pani/Pan prawo zarabiać przynajmniej tyle, ile wynosi minimalna prawnie ustanowiona płaca, tj. 6,55 USD za godzinę, a od 24 lipca 2009 - 7,25 USD, tak jak pracownicy amerykańscy.

Należy zapisywać liczbę wszystkich przepracowanych godzin. W notatniku powinny być zapisane wszystkie przepracowane dni i godziny, wysokość wypłat, daty wypłat oraz wszelkie potrącenia z wyjaśnieniem ich rodzaju.

Należy również sprawdzić:
• Stawkę minimalną obowiązującą w stanie, w którym Pani/Pan pracuje. Jeśli ta stawka jest wyższa, ma Pani/Pan prawo otrzymać wyższą zapłatę.
• Kontrakt, który może zobowiązywać pracodawcę do zapłaty wyższej stawki.

Większość pracowników w USA ma prawo do zapłaty za nadgodziny w wysokości 150% wynagrodzenia za każdą godzinę przepracowaną ponad 40 godzin w tygodniu. Na przykład, jeśli Pani/Pana regularna płaca wynosi 10 $ za godzinę, pracodawca zapłaciłby 15 $ za każdą godzinę przepracowaną ponad wymiar 40 godzin w tygodniu.

Jeśli pracodawca zabiera pieniądze z Pani/Pana wypłaty, to jest to potrącenie. Potrącenie często jest nielegalne, jeśli w ten sposób zmniejszona jest prawnie ustalona stawka płacowa. Na przykład pracodawca zazwyczaj nie może pomniejszać wynagrodzenia o koszt zakwaterowania (w pewnych kategoriach wizowych zakwaterowanie musi być zapewnione bezpłatnie), koszt ubrań roboczych, sprzętu zabezpieczającego czy opłaty rekrutacyjne.

3. Ma Pani/Pan prawo nie doświadczać dyskryminacji
• Jako pracownik ma Pani/Pan prawo nie być traktowanym odmiennie czy źle w pracy ze względu na płeć, rasę, pochodzenie, kolor skóry, wyznanie czy niepełnosprawność.
• Pracodawca powinien płacić jednakowe wynagrodzenie każdemu pracownikowi wykonującemu taki sam rodzaj pracy oraz stwarzać równe możliwości bez względu na płeć, rasę, narodowość, kolor skóry, wyznanie czy niepełnosprawność.
• Pracodawca nie może zmusić Pani/Pana do posługiwania się w pracy wyłącznie językiem angielskim, o ile nie ma istotnych powodów zawodowych do takich wymagań.

4. Prawa kobiet w miejscu pracy
Pracodawcy NIE WOLNO traktować Pani inaczej lub źle ze względu na płeć albo z powodu ciąży – takie przypadki to dyskryminacja seksualna. Bez względu na to, czy chodzi o kobietę czy mężczyznę, pracodawca NIE MOŻE molestować seksualnie.

Pracodawca nie powinien nigdy:
• żądać czynności seksualnych;
• dotykać pracownika w sposób seksualny;
• lub mówić albo wykrzykiwać pod adresem pracownika obraźliwe uwagi czy też uwagi o podłożu seksualnym.

Pracownik powinien szczegółowo zapisywać wszystkie niestosowne uwagi i/lub zachowania pracodawcy względem niej/niego wraz z nazwiskami i numerami telefonów świadków.

5. Prawo do zdrowego i bezpiecznego miejsca pracy
Wszyscy pracownicy mają prawo do bezpiecznych i schludnych warunków pracy:

• zakwaterowanie: jeśli zapewnia je pracodawca, mieszkanie powinno być czyste i bezpieczne oraz znajdować się w solidnym budynku;
• łazienki: łazienki powinny być czyste i łatwo dostępne;
•woda pitna: pracownicy rolni mają w większości przypadków prawo do otrzymywania czystej wody do picia i mycia rąk;
• choroba lub wypadek w miejscu pracy: jeśli ktoś ulega wypadkowi lub zachoruje w miejscu pracy, może ubiegać się o leczenie. W większości przypadków pracownikowi przysługuje bezpłatne leczenie oraz część wynagrodzenia w trakcie niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem.

Jeśli pracownik pracuje z lub w pobliżu pestycydów lub niebezpiecznych substancji chemicznych:
• ma prawo myć ręce w czystej wodzie po kontakcie z pestycydami /chemikaliami. Ma też prawo do szkolenia dotyczącego zasad bezpieczeństwa pracy z pestycydami w czasie pierwszych 5 dni pracy;
• pracodawca musi powiedzieć pracownikowi gdzie i kiedy były stosowane pestycydy, aby uniknąć przypadkowego kontaktu z nimi. Ani pracownicy, ani inne osoby nie mogą przebywać w obszarze, gdzie są rozpylane pestycydy.

Pracodawca nie może zmusić pracownika do zrobienia czegoś czy udania się gdzieś, włącznie z powrotem do rodzinnego kraju, poprzez wstrzymanie wypłaty jego wynagrodzenia.

Jeśli Pani/Pana praca polega na mieszaniu lub rozpylaniu pestycydów, co wymaga użycia wyposażenia ochronnego (np. kombinezonu roboczego, maski czy respiratora), pracodawca musi udostępnić takie wyposażenie czyste i w dobrym stanie.

Pogotowie medyczne: w nagłych przypadkach, aby wezwać karetkę, należy dzwonić pod numer 911.

Wydatki mogą być zwrócone, więc należy jak najszybciej zgłosić taki przypadek pracodawcy, aby mógł on wypełnić odpowiednie dokumenty.

W trakcie wizyty u lekarza lub w przychodni trzeba prosić o kopie dokumentów dotyczących choroby lub wypadku.

6. Prawo przynależności do związków zawodowych i układów zbiorowych
Poza nielicznymi wyjątkami wszyscy pracownicy w Stanach Zjednoczonych mają prawo do zakładania i wstępowania do związków zawodowych, bez względu na ich status imigracyjny w ramach prawa federalnego. Pracodawca nie może z tego powodu podejmować działań wymierzonych przeciw pracownikowi.

Oznacza to, że pracownik może:
• zrzeszać się z innymi pracownikami w celu poprawy wynagrodzenia i warunków pracy;
• uczestniczyć w publicznych przemówieniach, wiecach oraz demonstracjach;
• przystąpić do związku lub innej organizacji pracowniczej.

7. Prawo do dodatkowej ochrony zgodnie z prawem stanowym

Maja Państwo prawa w Stanach Zjednoczonych, których nikt nie może odebrać. Setki organizacji mogą służyć pomocą. Nie należy bać się poprosić o pomoc przy dochodzeniu swoich praw.

Pod wskazanymi w tej informacji numerami linii telefonicznych można otrzymać informacje o organizacjach, które mogą wyjaśnić jakie prawa przysługują pracownikowi w stanie, w którym pracuje.

8. Prawo do odejścia w przypadku wykorzystywania w pracy
• Nie musi Pani/Pan kontynuować pracy, jeśli pracodawca Panią/Pana wykorzystuje.
• Jednak, jeśli przyjeżdża Pani/Pan do Stanów Zjednoczonych na podstawie wizy pracowniczej, wiza ta traci ważność w przypadku odejścia z pracy. W zależności od rodzaju posiadanej wizy można w pewnych przypadkach zmienić kategorię wizową albo pracodawców. Możliwe także, że pracownik będzie mieć prawo do legalnego pozostania w Stanach Zjednoczonych w celu podjęcia kroków prawnych.
• Można również złożyć formalną skargę lub podać pracodawcę do sądu, będąc jeszcze zatrudnionym. Dla pracodawców, którzy próbują ukarać pracownika za to, że dochodzi on swoich praw, przewidziane są surowe kary.
• Jeśli ma Pani/Pan problemy z obecnym pracodawcą, należy zadzwonić pod numery gorących linii podane w niniejszej broszurze. Uzyska tam Pani/Pan informacje o lokalnej organizacji, która przedstawi, jakie są możliwości postępowania w danym przypadku.

Co to jest handel ludźmi?
Handel ludźmi to jedna z najgorszych form wykorzystywania ludzi w miejscu pracy, z jaką mógłby zetknąć się pracownik w Stanach Zjednoczonych. Z handlem ludźmi mamy do czynienia wtedy, gdy dana osoba jest rekrutowana do pracy, transportowana lub przetrzymywana wbrew własnej woli w celu wyzysku. Pełna definicja handlu ludźmi [dostępna w języku angielskim] znajduje się na stronie www.state.gov/g/tip (patrz: Legislation—Trafficking Victims Protection Act). Poniżej wymienione są pewne niepokojące sygnały, które mogą wskazywać na handel ludźmi.

Groźby i strach
Pracodawcy i osoby im pomagające mogą używać gróźb i prowadzić inne zastraszające działania wobec pracownika/pracowników, aby bali się podjąć próbę odejścia z pracy. Na przykład:

• bicie, wykorzystywanie fizyczne lub seksualne;
• groźby pobicia, wykorzystania fizycznego lub seksualnego;
• zamknięcie lub ograniczenie wolności pracownika;
• groźby wyrządzenia krzywdy pracownikowi lub jego rodzinie w przypadku, gdyby pracownik spróbował odejść z pracy, złożyć skargę na niewłaściwe traktowanie, zgłosić nieprawidłowości władzom lub szukać pomocy;
• groźby deportowania, zaaresztowania pracownika lub przekazania go policji za próbę odejścia z pracy, złożenia skargi, zgłoszenia nieprawidłowości lub szukania pomocy w związku z sytuacją w miejscu pracy;
• pracodawca lub ktoś współpracujący z pracodawcą skrzywdził lub groził innym pracownikom, którzy próbowali odejść z pracy, złożyć skargę, doniesienie lub szukać pomocy; albo grozi, że każdy pracownik, który będzie próbował uciec, będzie odszukany i doprowadzony z powrotem.

Regulamin i nadzór
Pracodawcy oraz osoby im pomagające mogą wykorzystywać regulamin oraz system kontroli, aby utrudnić pracownikowi / pracownikom odejście z pracy, złożenie skargi na niewłaściwe traktowanie lub szukanie pomocy.

Przykłady:
• regulamin utrudniający opuszczenie miejsca pracy lub surowe zasady określające, gdzie wolno przebywać w czasie wolnym od pracy;
• zasady uniemożliwiające pracownikowi zachowanie paszportu, wizy, aktu urodzenia lub innych dokumentów tożsamości;
• pozbawienie odpowiedniego wyżywienia, snu czy opieki medycznej;
• uniemożliwianie lub ograniczanie pracownikowi swobodnego kontaktu z rodziną, innymi pracownikami lub innymi osobami spoza miejsca pracy.

Oszustwa i kłamstwa
Pracodawcy oraz osoby im pomagające mogą również dopuszczać się oszustw i kłamstw.

Przykłady:
• fałszywe obietnice dotyczące warunków pracy, warunków zakwaterowania lub wynagrodzenia;
• wmawianie pracownikowi, że nie ma on żadnych praw;
• wmawianie pracownikowi, że jeśli będzie próbował szukać pomocy, nikt mu nie uwierzy;
• nakazywanie pracownikowi, aby podawał nieprawdziwe informacje na temat tożsamości pracodawcy.

Przed wyjazdem do Stanów Zjednoczonych należy zwrócić się do organizacji zajmujących się pracownikami napływowymi lub do byłych pracowników napływowych z prośbą o nazwiska oraz numery osób lub organizacji, z którymi można się skontaktować w przypadku problemów lub wątpliwości w trakcie pobytu w Stanach Zjednoczonych.

Czy będę deportowany/deportowana, jeśli zgłoszę nadużycie?
Istnieją programy mające na celu ochronę ludzi zgłaszających nadużycia. Nie należy się bać szukania pomocy, nawet jeśli ma Pani/Pan obawy dotyczące swojego statusu imigracyjnego. Trzeba skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w sprawach imigracyjnych, który nie pracuje dla Pani/Pana pracodawcy. Gorąca linia pomoże w znalezieniu osoby, z którą można się skontaktować.

Jeśli pracownik uważa, że może być ofiarą handlu ludźmi lub innego poważnego przestępstwa, w tym gwałtu lub molestowania seksualnego, może mieć prawo do otrzymania innego rodzaju wizy tymczasowej (nieimigracyjnej), takiej jak np. wiza T (dla ofiar handlu ludźmi) lub wiza U (dla ofiar innych poważnych przestępstw). Te rodzaje wiz zostały stworzone w celu zapewnienia ochrony ofiarom pewnych przestępstw zaniepokojonym swoim statusem imigracyjnym. Wielu ludzi nie wie o istnieniu specjalnych wiz, może się więc zdarzyć, że osoby, które pomagają pracownikom należy o nich poinformować.


Jakie usługi są dostępne dla ofiar handlu ludźmi?
Jeśli pracownik padł ofiarą handlu ludźmi w Stanach Zjednoczonych, może być uprawniony do zasiłków, usług oraz pomocy imigracyjnej w ramach programów federalnych lub stanowych.

W uzyskaniu dostępu do usług pomaga wiele organizacji, a do tych usług zalicza się: opieka medyczna, opieka psychologiczna, zakwaterowanie, opieka dentystyczna, obrona prawna związana ze statusem imigracyjnym i innymi potrzebami, pomoc przy zatrudnieniu, świadczenia publiczne.

Pracownik, który po przybyciu do Stanów Zjednoczonych ma problemy w pracy, powinien natychmiast szukać pomocy. Nie należy wierzyć pracodawcy, jeżeli przekonuje, że nie ma Pani/Pan praw w Stanach Zjednoczonych. Nie należy też opierać się na poradach prawnych uzyskanych od pracodawcy, zleceniodawcy czy osoby pośredniczącej w zatrudnieniu. Porad prawnych powinien Państwu udzielać jedynie reprezentujący Państwa prawnik.

Nie należy obawiać się nawiązania kontaktu z tymi organizacjami! Ich celem jest służyć Państwu pomocą.

Co robić, gdy coś takiego przytrafia się właśnie nam?
Jeśli jakikolwiek z opisanych powyżej przypadków przydarzy się Pani/Panu lub jeśli znajdzie się Pani/Pan w niebezpiecznej sytuacji, należy natychmiast zwrócić się o pomoc dzwoniąc pod numer 911 albo do Krajowego Centrum Informacji nt. Handlu Ludźmi (National Human Trafficking Resource Center) pod numer 1-888-373-7888 lub skorzystać z linii interwencyjnej Grupy zadaniowej ds. handlu ludźmi i wykorzystywania pracowników (Trafficking in Persons and Worker Exploitation Task Force Complaint Line) pod numerem 1-888-428-7581  (od poniedziałku do piątku w godzinach 9:00 – 17:00 czasu wschodnioamerykańskiego). Będą Państwo mogli uzyskać informacje o lokalnych organizacjach, które pomagają ofiarom handlu ludźmi na danym terenie.

Jeśli grozi Pani/Panu bezpośrednie niebezpieczeństwo, należy zadzwonić na policję pod numer 911. Po skontaktowaniu się z policją należy pokazać niniejszą broszurę i opisać sytuacje, w których pracodawca Panią/Pana wykorzystał.

Opracowano na podstawie Prawa Federalnego USA, Prawo Publiczne 110-457. Rząd USA ma na względzie poszanowanie praworządności i ochrony godności wszystkich, którzy przyjeżdżają do tego kraju. Rząd USA jest zaangażowany w zwalczanie handlu ludźmi i naruszania prawa pracy. Informacje @ Ambasada Stanów Zjednoczonych w Warszawie.
 

Poprzednia

Do Góry